Quản lý bệnh viện bằng CNTT

Phần này mô tả chi tiết quy trình quản lý bệnh nhân tại Bệnh viện Quận Hải An, số 190 đường Cát Bi, Quận Hải An, Hải Phòng (điện thoại: 031.3625363). Bao gồm các hoạt động chính như: đăng ký khám bệnh (bệnh nhân điền thông tin vào phiếu đăng ký, nhận sổ khám bệnh); khám bệnh (bác sĩ khám bệnh, có thể yêu cầu xét nghiệm); điều trị (điều trị nội trú hoặc ngoại trú, lập hồ sơ bệnh án, kê đơn thuốc, ghi nhận các dịch vụ sử dụng như X-quang, siêu âm…); thanh toán viện phí (lập phiếu thanh toán, bệnh nhân thanh toán tại phòng tài vụ, nhận biên lai); và hoạt động theo dõi hồ sơ bệnh án (y vụ cập nhật thông tin vào hồ sơ bệnh án, lập bảng chi phí khám bệnh và gửi tài vụ). Tất cả các hồ sơ đều được ghi chép và lưu trữ bằng tay, dẫn đến việc cập nhật, tìm kiếm thông tin khó khăn, mất thời gian và thiếu an toàn. Quy trình này bao gồm nhiều bước thủ công, từ việc ghi chép thông tin bệnh nhân, quản lý hồ sơ bệnh án đến việc tính toán và thu phí. Các sơ đồ tiến trình nghiệp vụ, bao gồm sơ đồ tiến trình chữa bệnh, theo dõi hồ sơ bệnh nhân, thanh toán viện phí và báo cáo, được minh họa để thể hiện rõ hơn các bước trong quy trình.

Hệ thống quản lý bệnh nhân truyền thống hiện tại của bệnh viện có một số ưu điểm như dễ sử dụng và không đòi hỏi chuyên môn cao về máy tính. Tuy nhiên, nhược điểm rất rõ ràng: việc lưu trữ và quản lý hồ sơ bệnh án, thông tin bệnh nhân hoàn toàn thủ công, dẫn đến nhiều bất cập. Cụ thể, việc cập nhật, tìm kiếm thông tin rất khó khăn và mất nhiều thời gian. Việc bảo mật thông tin bệnh nhân cũng không được đảm bảo, dễ bị mất hoặc đánh cắp. Hệ thống quản lý này sử dụng các loại hồ sơ như phiếu đăng ký khám bệnh, sổ khám bệnh, phiếu xét nghiệm, giấy nhập viện, đơn thuốc, hồ sơ bệnh án (HSBA), y lệnh, phiếu thanh toán viện phí, và biên lai thu viện phí. Mặc dù hệ thống hiện tại đơn giản và dễ sử dụng, nhưng nó không đáp ứng được nhu cầu quản lý ngày càng phức tạp của một bệnh viện, đặc biệt là về khả năng truy xuất và bảo mật thông tin. Nhược điểm lớn nhất là thiếu hiệu quả, dễ dẫn đến sai sót và mất an toàn thông tin.

Như đã phân tích ở trên, hệ thống quản lý bệnh nhân hiện tại của bệnh viện gặp nhiều khó khăn trong việc cập nhật, tìm kiếm và bảo mật thông tin. Việc quản lý thủ công gây tốn nhiều thời gian và công sức, dễ dẫn đến sai sót và thiếu hiệu quả. Do đó, nhu cầu triển khai một hệ thống quản lý bệnh nhân bằng ứng dụng CNTT là rất cần thiết. Hệ thống mới cần khắc phục các nhược điểm của hệ thống cũ, giúp cho việc quản lý thông tin bệnh nhân, hồ sơ bệnh án được hiệu quả hơn, chính xác hơn và an toàn hơn. Hệ thống cần đảm bảo tính bảo mật cao để tránh rò rỉ thông tin nhạy cảm của bệnh nhân. Ngoài ra, hệ thống cần dễ sử dụng, thân thiện với người dùng, đặc biệt là các nhân viên y tế không có nhiều kinh nghiệm về công nghệ thông tin. Nhu cầu này xuất phát từ những hạn chế của phương pháp quản lý truyền thống, đặc biệt là về hiệu quả, bảo mật và khả năng mở rộng.

Thiết kế hệ thống quản lý bệnh nhân mới sử dụng cơ sở dữ liệu SQL Server và ngôn ngữ lập trình Visual Basic 6.0. Sự lựa chọn này dựa trên khả năng đáp ứng yêu cầu của dự án, tính khả thi và kinh nghiệm của sinh viên. SQL Server được chọn vì tính năng mạnh mẽ trong quản lý cơ sở dữ liệu, đặc biệt là khả năng xử lý dữ liệu lớn và bảo mật dữ liệu. Visual Basic 6.0 được lựa chọn do tính dễ sử dụng và khả năng tạo giao diện người dùng thân thiện. Kiến trúc hệ thống được thiết kế theo hướng cấu trúc, đảm bảo tính logic và dễ dàng bảo trì, mở rộng trong tương lai. Việc sử dụng SQL Server và Visual Basic 6.0 cho phép tích hợp các mô hình xử lý nghiệp vụ một cách hiệu quả, đảm bảo tính chính xác và an toàn của dữ liệu bệnh án. Thiết kế hệ thống này hướng đến mục tiêu tạo ra một hệ thống quản lý bệnh nhân hiệu quả, dễ sử dụng và bảo mật.

Phần này tập trung vào việc thiết kế cơ sở dữ liệu cho hệ thống quản lý bệnh nhân. Bao gồm việc xây dựng mô hình thực thể liên kết (ER Diagram), xác định các thực thể dữ liệu quan trọng như thông tin bệnh nhân, bác sĩ, nhân viên, loại xét nghiệm, khoản chi phí, phiếu đăng ký khám bệnh, sổ khám bệnh, phiếu xét nghiệm, giấy nhập viện, đơn thuốc, hồ sơ bệnh án (HSBA), y lệnh, phiếu thanh toán viện phí và biên lai thu viện phí. Ma trận thực thể chức năng được sử dụng để thể hiện mối quan hệ giữa các thực thể dữ liệu và các chức năng của hệ thống. Các bảng dữ liệu vật lý được thiết kế chi tiết, bao gồm tên trường, kiểu dữ liệu, kích thước và ghi chú. Thiết kế này đảm bảo tính toàn vẹn và hiệu quả của dữ liệu, hỗ trợ cho việc truy vấn và báo cáo. Mô hình ER đảm bảo tính nhất quán và liên kết giữa các bảng dữ liệu, giúp quản lý dữ liệu một cách hiệu quả. Việc thiết kế cơ sở dữ liệu theo chuẩn giúp cho việc bảo trì, mở rộng và tích hợp với các hệ thống khác dễ dàng hơn.

Phần này mô tả các mô hình xử lý nghiệp vụ chính của hệ thống quản lý bệnh nhân, bao gồm các biểu đồ luồng dữ liệu ở mức 0 và các biểu đồ luồng dữ liệu chi tiết hơn cho từng quá trình nghiệp vụ như đăng ký khám bệnh, điều trị bệnh, thanh toán viện phí. Các biểu đồ này thể hiện rõ ràng các bước xử lý, luồng dữ liệu và mối quan hệ giữa các thành phần trong hệ thống. Biểu đồ luồng dữ liệu mức 0 cung cấp cái nhìn tổng quan về toàn bộ hệ thống, trong khi các biểu đồ chi tiết hơn cho phép phân tích kỹ hơn từng quá trình cụ thể. Việc sử dụng biểu đồ luồng dữ liệu giúp cho việc thiết kế hệ thống trở nên rõ ràng, dễ hiểu và dễ dàng triển khai. Các mô hình này đảm bảo rằng hệ thống mới sẽ đáp ứng được các yêu cầu nghiệp vụ của bệnh viện một cách hiệu quả. Việc mô hình hóa chi tiết giúp cho việc phát triển phần mềm được trơn tru và giảm thiểu rủi ro.

Quá trình cài đặt hệ thống quản lý bệnh nhân được thực hiện bằng ngôn ngữ lập trình Visual Basic 6.0 và sử dụng hệ quản trị cơ sở dữ liệu SQL Server để lưu trữ dữ liệu. Một số module của hệ thống đã được cài đặt để tiến hành thử nghiệm. Quá trình cài đặt tập trung vào việc đảm bảo tính hoạt động của các chức năng cơ bản, để kiểm tra tính chính xác và hiệu quả của mã nguồn. Việc sử dụng SQL Server đảm bảo khả năng lưu trữ và quản lý dữ liệu một cách hiệu quả, trong khi Visual Basic 6.0 giúp tạo ra giao diện người dùng thân thiện với người sử dụng. Tuy nhiên, do hạn chế về kỹ năng lập trình, giao diện chương trình chưa thực sự thân thiện và chỉ đáp ứng được một số chức năng cơ bản. Sinh viên cam kết sẽ tiếp tục hoàn thiện các chức năng hiện có và bổ sung thêm các chức năng mới trong tương lai để tăng cường tính tiện dụng cho người dùng. Quá trình cài đặt phần mềm này đánh dấu bước đầu tiên trong việc hiện thực hóa hệ thống quản lý bệnh nhân.

Sau khi cài đặt, hệ thống đã được thử nghiệm để kiểm tra tính hoạt động và hiệu quả của các chức năng. Thử nghiệm tập trung vào các chức năng cơ bản của hệ thống quản lý bệnh nhân, bao gồm việc quản lý thông tin bệnh nhân, quản lý hồ sơ bệnh án điện tử và các báo cáo thống kê. Kết quả thử nghiệm cho thấy hệ thống hoạt động ổn định và đáp ứng được các yêu cầu cơ bản. Tuy nhiên, do hạn chế về thời gian và kỹ năng lập trình, giao diện người dùng còn chưa được hoàn thiện và một số chức năng chưa được tích hợp đầy đủ. Sinh viên đã thu được nhiều kinh nghiệm thực tế trong quá trình thiết kế, cài đặt và thử nghiệm hệ thống. Đồ án này cho thấy khả năng áp dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn. Kết quả thử nghiệm giúp đánh giá tính hiệu quả và độ tin cậy của hệ thống, cũng như xác định những điểm cần được cải tiến trong tương lai.

Qua quá trình làm đồ án, sinh viên đã thiết kế và cài đặt thành công một chương trình quản lý bệnh nhân, phù hợp với nội dung đề tài. Sinh viên đã nắm bắt được quy trình nghiệp vụ của bệnh viện, bao gồm khám chữa bệnh, quản lý hồ sơ và thanh toán. Sinh viên cũng đã hiểu rõ phương pháp phân tích thiết kế hướng cấu trúc và áp dụng thành công vào việc phân tích và thiết kế hệ thống. Tuy nhiên, do kỹ năng lập trình còn hạn chế, giao diện chương trình chưa thực sự thân thiện với người dùng và chỉ đáp ứng được một số chức năng cơ bản. Việc tham gia vào dự án này đã giúp sinh viên có được kinh nghiệm thực tế quý báu, áp dụng kiến thức đã học vào thực tiễn và hoàn thiện kỹ năng phân tích, thiết kế hệ thống. Sinh viên sẽ tiếp tục hoàn thiện và bổ sung thêm các chức năng mới cho chương trình trong tương lai để nâng cao tính tiện dụng cho người sử dụng. Tổng kết lại, đồ án này là một bước khởi đầu tốt trong việc áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý bệnh viện.