Nâng cao tiếng Anh giao tiếp: Nghiên cứu trường hợp

Sinh viên năm nhất, đặc biệt là sinh viên chuyên ngành không phải tiếng Anh, gặp nhiều khó khăn trong việc học và thực hành kỹ năng nói tiếng Anh. Họ thường bị nhầm lẫn khi nói tiếng Anh do thiếu kiến thức chuyên môn, thiếu tự tin và phương pháp học tập hiệu quả. Môi trường học tập thụ động với bài học nhàm chán, thiếu các hoạt động ngoại khóa thú vị cản trở việc luyện tập và cải thiện kỹ năng nói. Mặc dù có nhiều nguồn tài liệu và nghiên cứu, nhưng việc tiếp cận và khai thác chúng đòi hỏi nhiều thời gian và công sức, trong khi kinh nghiệm cá nhân của sinh viên còn hạn chế. Do đó, nghiên cứu này tập trung vào một số kỹ thuật hiệu quả để học kỹ năng nói tiếng Anh, đặc biệt là thông qua các hoạt động ngoại khóa cho sinh viên năm nhất chuyên ngành không tiếng Anh tại Đại học Tư thục Hải Phòng. Khó khăn này được đề cập đến việc thiếu sự tự tin, kiến thức, và phương pháp học tập phù hợp. Môi trường học tập thụ động, bài học nhàm chán, thiếu hoạt động ngoại khóa khiến sinh viên khó cải thiện kỹ năng nói.

Đại học Tư thục Hải Phòng có đội ngũ giảng viên đông đảo, giàu kinh nghiệm và nhiệt huyết, hầu hết có bằng Thạc sĩ. Họ quan tâm đến nghề giảng dạy và luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục đối với sự phát triển con người. Tuy nhiên, một số giảng viên vẫn sử dụng phương pháp giảng dạy truyền thống như: sử dụng chủ đề cũ, bài giảng thụ động, không có hoạt động… Mặc dù mỗi lớp học của sinh viên năm nhất chuyên ngành không tiếng Anh được trang bị máy radio, băng cassette và máy chiếu để làm cho bài học tiếng Anh thú vị và hiệu quả hơn, các cuộc thi tiếng Anh và các hoạt động như lễ hội Halloween, Giáng sinh, Valentine… được tổ chức, và sinh viên có cơ hội giao tiếp với người nước ngoài. Nhưng kỹ năng tiếng Anh của sinh viên vẫn còn ở mức cơ bản và yếu kém, đặc biệt là kỹ năng nói. Họ được dạy theo chủ đề cụ thể với sách giáo khoa kết hợp các hoạt động ngoại khóa nhằm thực hành và cải thiện kỹ năng nói. Nghiên cứu được thực hiện vào tháng 5 năm 2009, thời điểm phương pháp học tập trung vào người học được áp dụng cho hầu hết các môn học và sinh viên đang chuẩn bị cho kỳ thi. Giảng viên khuyến khích sinh viên học bài trước và luyện tập kỹ năng nói tiếng Anh nhiều hơn thông qua các hoạt động ngoại khóa để phát hiện năng lực nói tiếng Anh của sinh viên từ đó có phương pháp cải thiện phù hợp.

Kết quả khảo sát cho thấy phần lớn sinh viên nhận thức được tầm quan trọng và sự thú vị của việc học tiếng Anh. Tuy nhiên, vẫn có một tỷ lệ đáng kể sinh viên không thích hoặc ghét học tiếng Anh (26%), lý do là do tiếng Anh khó, xa lạ, gặp khó khăn khi làm bài tập khó và không có sự hỗ trợ từ gia đình. Thời gian học tiếng Anh trung bình của sinh viên khoảng 5 năm. Kỹ năng nói được nhiều sinh viên yêu thích nhất, nhiều hơn so với kỹ năng nghe, viết và đọc. Tuy nhiên, việc thực hành nói tiếng Anh không thường xuyên và thiếu phương pháp dẫn đến kết quả không cao. Nhiều sinh viên cảm thấy chán nản với bài học nói (20%) trong khi chỉ có 40% thấy bài học nói dễ và thú vị. Hơn 70% sinh viên không hài lòng với phương pháp giảng dạy hiện tại và mong muốn có cách học tiếng Anh sáng tạo hơn. Chỉ có khoảng 54% sinh viên thường xuyên chuẩn bị bài học nói ở nhà trước, điều này cho thấy cần khuyến khích sinh viên chuẩn bị bài trước để nâng cao hiệu quả học tập.

Khảo sát cho thấy gần như tất cả sinh viên đồng ý hoặc rất đồng ý rằng học tập thông qua các hoạt động ngoại khóa là phương pháp hiệu quả nhất (93%). Học tập nhóm kết hợp với các hoạt động ngoại khóa tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự tham gia chủ động và giúp sinh viên học hỏi lẫn nhau. Hầu hết sinh viên đồng ý rằng việc học kỹ năng nói tiếng Anh thông qua hoạt động ngoại khóa giúp họ tiếp thu kiến thức nhanh hơn và thú vị hơn, tạo không khí lớp học vui vẻ. Việc sử dụng các hoạt động ngoại khóa trong giảng dạy tiếng Anh nói được đánh giá là cần thiết, góp phần làm cho tiết học tiếng Anh trở nên thú vị và thoải mái hơn cho cả giáo viên và học sinh. Tuy nhiên vẫn có một số ít sinh viên không hào hứng với phương pháp giảng dạy tiếng Anh hiện tại và mong muốn có phương pháp giảng dạy mới mẻ và sáng tạo hơn.

Bài viết nhấn mạnh vai trò quan trọng của các hoạt động ngoại khóa trong việc cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh, đặc biệt đối với sinh viên năm nhất chuyên ngành không tiếng Anh. Những hoạt động này giúp tạo ra môi trường học tập năng động, thú vị, giảm bớt sự căng thẳng và nhàm chán của các bài học truyền thống. Thông qua các hoạt động này, sinh viên có thêm cơ hội thực hành, rèn luyện khả năng giao tiếp, từ đó tăng cường sự tự tin và khả năng sử dụng tiếng Anh lưu loát hơn. Các hoạt động ngoại khóa được đề cập đến như là một giải pháp hiệu quả để khắc phục những hạn chế của phương pháp dạy học truyền thống, giúp sinh viên chủ động hơn trong quá trình học tập và đạt được kết quả tốt hơn. Việc sử dụng các hoạt động ngoại khóa được xem là một phương pháp bổ sung, tạo sự đa dạng và hứng thú trong quá trình học tập, giúp sinh viên tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng và hiệu quả hơn. Những hoạt động này không chỉ giúp cải thiện kỹ năng nói mà còn góp phần nâng cao các kỹ năng khác như nghe, đọc, viết.

Bài viết đề cập đến nhiều loại hoạt động ngoại khóa hữu ích để cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh, mỗi loại có đặc điểm và cách sử dụng riêng. Tác giả đặc biệt nhấn mạnh đến hai loại hoạt động chính là trò chơi ngôn ngữ (language games) và kể chuyện (storytelling). Trò chơi ngôn ngữ giúp sinh viên sử dụng và thực hành ngôn ngữ mục tiêu một cách thư giãn, tạo niềm vui và động lực học tập. Kể chuyện được định nghĩa là một nghệ thuật cổ xưa giúp truyền tải sự kiện bằng lời nói, hình ảnh và âm thanh, thường xuyên được ứng biến hoặc tô điểm thêm. Các hoạt động ngoại khóa giúp xây dựng sự tự tin, chiến lược giao tiếp cho sinh viên, giúp họ giảm bớt áp lực khi thuyết trình, trình bày ý tưởng. Việc bắt đầu từ những hoạt động nhỏ sẽ giúp ích rất nhiều cho sinh viên trong những năm học chuyên nghiệp sau này. Thông qua các hoạt động này, ngay cả những sinh viên nhút nhát nhất cũng có nhiều cơ hội hơn để thể hiện ý kiến và cảm xúc của mình.

Ngoài trò chơi ngôn ngữ và kể chuyện, bài viết còn đề cập đến các phương pháp và công cụ hỗ trợ khác như sử dụng hình ảnh, internet và phương tiện truyền thông đại chúng để cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh. Hình ảnh sinh động, nhiều màu sắc thu hút sự chú ý của người học, giúp họ hình dung và diễn đạt dễ dàng hơn. Internet cung cấp nhiều nguồn tài liệu phong phú, thuận tiện cho việc học từ vựng, phát âm, kỹ năng thuyết trình… Sinh viên có thể tải xuống nhiều tài liệu, nghe nhạc, xem video tiếng Anh… để luyện tập. Phương tiện truyền thông đại chúng như báo chí, truyền hình, radio… cung cấp nguồn từ vựng và cấu trúc câu phong phú, cập nhật. Mỗi phương pháp đều có những kỹ thuật nhỏ riêng, tùy thuộc vào mục tiêu và đối tượng học viên. Việc kết hợp linh hoạt các phương pháp này sẽ giúp sinh viên tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả và toàn diện hơn.

Bài viết đề xuất việc sử dụng trò chơi ngôn ngữ như một phương pháp hiệu quả để cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh. Trò chơi “Twenty Second”, một trò chơi đoán ý, được lấy làm ví dụ. Quy tắc cơ bản của trò chơi là một người biết điều gì đó và những người khác phải tìm ra đó là gì. Trò chơi này tạo ra tình huống giao tiếp thực tế, kết hợp việc thực hành ngôn ngữ một cách thú vị và hào hứng. Ngoài ra, trò chơi tìm từ (word search game) cũng được đề cập đến như một hoạt động bổ ích. Tác giả nhấn mạnh rằng trò chơi là kỹ thuật giảng dạy hữu ích vì nó tạo ra một tình huống giao tiếp thực sự và kết hợp việc thực hành ngôn ngữ theo cách thú vị và hào hứng. Trò chơi giúp sinh viên sử dụng và thực hành ngôn ngữ mục tiêu một cách thư giãn, tạo động lực học tập. Trò chơi cũng có thể được sử dụng để thực hành tất cả các kỹ năng ngôn ngữ và luyện tập nhiều loại hình giao tiếp, phù hợp với mục tiêu của kỹ năng nói. Việc thiết kế trò chơi cần chú trọng đến tính hấp dẫn, tính cạnh tranh lành mạnh để thu hút sự tham gia tích cực của người học.

Bài viết trình bày storytelling như một hoạt động ngoại khóa hiệu quả khác. Để làm quen với việc kể chuyện, giáo viên có thể gợi ý học sinh kể những câu đố, truyện cười hoặc giai thoại cá nhân có yếu tố câu chuyện. Học sinh có thể tự nghĩ ra các kết thúc khác nhau cho những câu chuyện cổ tích hoặc thêm vào câu chuyện đã đọc. Một hoạt động khác là yêu cầu học sinh nhớ lại một sự kiện trong câu chuyện đã đọc và kể lại sự kiện đó như thể họ là một trong những nhân vật trong câu chuyện. Người kể chuyện nên tìm một tư thế thoải mái, nhìn thẳng vào khán giả, kể câu chuyện mà họ đã luyện tập và để câu chuyện làm việc của nó. Có thể sử dụng các phương tiện trực quan hoặc đạo cụ để tăng hiệu quả của câu chuyện, ví dụ quần áo, hình minh họa, phim không lời. Học sinh có thể kể chuyện từ kinh nghiệm thực tế hoặc từ trí tưởng tượng của họ. Các chủ đề cho câu chuyện cá nhân có thể bao gồm: cách học sinh được đặt tên, đồ vật gia đình yêu thích và câu chuyện đằng sau chúng, câu chuyện của ông bà… Thảo luận về trải nghiệm nghe sau khi câu chuyện được kể là cách quan trọng để phát triển “cảm nhận câu chuyện”. Học sinh cần thời gian để khám phá suy nghĩ, cảm xúc về nhân vật và sự kiện trong câu chuyện.

Bài viết đề xuất sử dụng hình ảnh, bài hát, thơ ca và phương tiện truyền thông đại chúng để hỗ trợ việc học tiếng Anh nói. Hình ảnh giúp thu hút sự chú ý và giúp hình dung dễ dàng hơn. Bài hát và thơ ca không chỉ giúp học sinh làm quen với nhịp điệu, trọng âm của tiếng Anh mà còn tạo không khí thư giãn, giúp làm quen với những âm khó phát âm mà không cần phải quá chú trọng vào việc học. Internet và phương tiện truyền thông đại chúng cung cấp nhiều nguồn tài liệu phong phú, từ đó giúp sinh viên có nhiều cơ hội tiếp xúc và làm quen với tiếng Anh. Sinh viên có thể học từ lời bài hát, xem video clip tiếng Anh hài hước, đọc báo, tạp chí để làm giàu vốn từ vựng và ngữ pháp. Mặc dù việc tiếp cận thông tin từ các nguồn này, đặc biệt là tin tức tiếng Anh trên truyền hình, có thể khó khăn đối với sinh viên năm nhất, nhưng nó vẫn là một phương pháp tốt để nâng cao kỹ năng nghe nói.