Nâng cao kỹ năng đọc tiếng Anh

Phần này tập trung phân tích những khó khăn mà sinh viên năm cuối chuyên ngành Ngữ văn tại Đại học Hải Phòng (HPU) gặp phải trong việc đọc tiếng Anh. Khảo sát cho thấy phần lớn sinh viên gặp khó khăn trong việc hiểu nội dung bài đọc, tốc độ đọc chậm và vốn từ tiếng Anh hạn chế. Cụ thể, hơn 50% sinh viên cho rằng tốc độ đọc là vấn đề, trong khi 53% cho rằng vốn từ nghèo nàn là nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn trong việc đọc hiểu. Chỉ có 2% sinh viên đánh giá việc học đọc là dễ dàng, cho thấy mức độ phổ biến của vấn đề này. Ngoài ra, phương pháp giảng dạy và tài liệu đọc thêm cũng được đánh giá là khó hiểu, góp phần làm giảm hiệu quả học tập. Điều đáng chú ý là hầu hết sinh viên đến từ vùng nông thôn, có thời gian học tiếng Anh từ 5 đến hơn 7 năm nhưng không có nhiều cơ hội thực hành, chủ yếu tập trung vào đọc và viết để chuẩn bị cho các kỳ thi. Chương trình học tiếng Anh hiện tại gồm 40,5 tiết/học kỳ (3 tiết/tuần, 50 phút/tiết) theo giáo trình “Đọc hiệu quả” cấp độ tiền trung cấp. Kết quả khảo sát dựa trên phản hồi của 15 sinh viên. Những khó khăn này cần được giải quyết để nâng cao chất lượng đào tạo tại HPU.

Phần này đi sâu vào phân tích thời gian học tập và thói quen đọc của sinh viên. Đa số sinh viên chỉ dành 30 phút mỗi ngày để học đọc, một con số khá khiêm tốn. Số lượng sinh viên dành hơn 1 tiếng đồng hồ cho việc học đọc rất ít, chỉ chiếm 14%. Việc dành quá ít thời gian cho việc đọc ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng đọc hiểu của sinh viên. Hơn nữa, nhiều sinh viên có tiếp cận với các chương trình truyền hình, phim ảnh, hoạt hình nước ngoài nhưng lại không tận dụng những nguồn này để học tập mà chỉ dùng để giải trí. Họ chưa hình thành thói quen đọc các tài liệu tiếng Anh như tin tức, truyện, truyện tranh… Thêm vào đó, nhiều sinh viên chưa biết cách áp dụng các chiến lược đọc hiệu quả khi xử lý văn bản tiếng Anh. Đây là những yếu tố quan trọng cần được cải thiện để sinh viên có thể nâng cao kỹ năng đọc hiểu của mình.

Phần này phân tích các nguyên nhân dẫn đến khó khăn trong việc học đọc tiếng Anh của sinh viên. Các nguyên nhân được chia thành hai nhóm: cá nhân và ngữ cảnh. Về các yếu tố cá nhân, sinh viên dành quá ít thời gian cho việc đọc, không thường xuyên học từ mới và thiếu thói quen đọc các tài liệu tiếng Anh. Mặc dù tiếp cận với nhiều nguồn tài liệu tiếng Anh như phim ảnh, chương trình truyền hình, nhưng họ chủ yếu sử dụng để giải trí chứ không tận dụng để học tập. Hơn nữa, sinh viên chưa biết cách áp dụng các chiến lược đọc hiệu quả. Về các yếu tố ngữ cảnh, phương pháp giảng dạy và tài liệu đọc thêm được đánh giá là khó hiểu. Những yếu tố này dẫn đến việc các buổi học đọc không hiệu quả và gây ra nhiều khó khăn cho sinh viên. Việc xác định rõ các nguyên nhân này giúp người nghiên cứu đưa ra các giải pháp hiệu quả hơn để khắc phục tình trạng trên.

Kỹ thuật skimming được giới thiệu như một phương pháp đọc nhanh giúp người đọc nắm bắt ý chính của văn bản mà không cần chú trọng đến các chi tiết. Theo Grellet (1981: 19), skimming là việc đọc nhanh tài liệu để hiểu ý chính, cách thức tổ chức văn bản, hoặc giọng điệu và mục đích của người viết. Kỹ thuật này hữu ích trong việc dự đoán chủ đề, thông điệp chính, hoặc một số ý tưởng phát triển hoặc hỗ trợ. Skimming giúp người đọc có sự chuẩn bị tốt trước khi đọc kỹ hơn. Việc hướng dẫn sinh viên đọc phần đầu hoặc cuối văn bản, đoạn văn có thể giúp họ hiểu ý chính. Tuy nhiên, skimming đôi khi khó khăn với người học trẻ hoặc người mới bắt đầu vì họ thiếu tự tin và kiến thức ngôn ngữ. Skimming được coi là kỹ thuật cần thiết trong đọc hiểu, giúp người đọc nắm bắt ý chính của văn bản một cách nhanh chóng. Nó nên được áp dụng ở giai đoạn đầu khi dạy đọc để giúp sinh viên có cái nhìn tổng quan về nội dung trước khi đọc kỹ hơn.

Scanning là kỹ thuật đọc nhanh giúp xác định thông tin cụ thể một cách nhanh chóng. Nó đòi hỏi hai kỹ năng: nhận biết loại từ đặc biệt xác định mục tiêu và sử dụng kiểu chuyển động mắt khác nhau (nhìn dọc). Scanning được sử dụng khi đọc bản đồ, biểu đồ, bảng hoặc đồ thị. Đây là kỹ năng chính mà các nhà nghiên cứu sử dụng để tìm kiếm thông tin về một chủ đề cụ thể. Nhiều loại văn bản phù hợp để scanning như: mục lục, từ điển, bản đồ, quảng cáo, nhãn mác, tài liệu tham khảo, v.v… Scanning là kỹ thuật giúp tìm kiếm thông tin cụ thể một cách nhanh chóng, ví dụ như tên, ngày tháng, địa điểm hoặc số liệu thống kê. Nó cũng có thể được dùng để xác định bối cảnh chung trong một câu chuyện ngắn.

Dự đoán là một chiến lược đọc quan trọng giúp sinh viên sử dụng thông tin từ văn bản như tiêu đề, phụ đề, hình ảnh và biểu đồ để dự đoán những gì sẽ xảy ra trong câu chuyện (Bailey, 2015). Khi dự đoán, sinh viên hình dung những gì sẽ đến tiếp theo trong văn bản dựa trên kiến thức trước đây của họ. Dự đoán khuyến khích trẻ em chủ động suy nghĩ về phía trước và đặt câu hỏi. Nó cũng cho phép học sinh hiểu câu chuyện tốt hơn, tạo ra sự liên kết với những gì họ đang đọc và tương tác với văn bản. Sinh viên có thể sử dụng sơ đồ tư duy để dự đoán kết quả của câu chuyện bằng cách xác định các manh mối trong văn bản để dự đoán cách nhân vật sẽ cư xử và cách các vấn đề quan trọng trong câu chuyện sẽ được giải quyết. Khi sử dụng sơ đồ tư duy, học sinh có thể tham gia đầy đủ vào câu chuyện khi họ ghi lại suy nghĩ của mình một cách logic. Điều quan trọng là giáo viên nên khuyến khích trẻ em ghi lại những manh mối hỗ trợ hoặc bác bỏ dự đoán của chúng. Giáo viên cũng có thể cho phép học sinh sửa đổi dự đoán của mình để phản ánh về các manh mối được tìm thấy trong văn bản.

Một trong những giải pháp quan trọng được đề cập là tăng cường thời gian dành cho việc đọc tiếng Anh. Hiện tại, đa số sinh viên chỉ dành 30 phút mỗi ngày cho việc này, một con số quá ít ỏi. Thay vì dành thời gian cho các hoạt động giải trí, sinh viên nên dành nhiều thời gian hơn để đọc sách, nghe nhạc tiếng Anh, vừa giúp thư giãn vừa học thêm từ mới. Việc này giúp hình thành thói quen đọc thường xuyên, từ đó nâng cao khả năng đọc hiểu. Sinh viên nên bắt đầu với những tài liệu dễ đọc, như sách online hoặc sách thiếu nhi nếu chưa quen với tiếng Anh. Quan trọng nhất là duy trì thói quen đọc đều đặn, từ đó vốn từ vựng sẽ được mở rộng đáng kể. Khi gặp từ mới, nên ghi lại và tra từ điển để hiểu nghĩa chính xác. Thói quen đọc thường xuyên và tích cực sẽ giúp cải thiện khả năng đọc hiểu một cách tự nhiên.

Khảo sát cho thấy vốn từ vựng yếu là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn trong việc đọc hiểu. Do đó, việc học từ vựng thường xuyên là điều cần thiết. Sinh viên nên tạo lập thói quen học từ mới, có thể sử dụng flashcards để ghi nhớ từ vựng hiệu quả hơn. Ngoài ra, việc áp dụng các chiến lược đọc như skimming (đọc lướt), scanning (đọc tìm kiếm thông tin) và dự đoán nội dung bài đọc cũng rất quan trọng. Việc hiểu ngữ cảnh cũng giúp người đọc đoán được nghĩa của từ mới. Tuy nhiên, nếu không hiểu nghĩa của một số từ vựng cụ thể, việc tra cứu từ điển là cần thiết. Việc kết hợp giữa học từ vựng, sử dụng chiến lược đọc và tra cứu từ điển sẽ giúp sinh viên cải thiện khả năng đọc hiểu một cách toàn diện.

Để cải thiện kỹ năng đọc, sinh viên cần rèn luyện khả năng tập trung. Nếu bị mất tập trung sau một thời gian đọc, nên bắt đầu bằng việc đọc trong khoảng thời gian ngắn, dần dần tăng thời gian lên. Ví dụ, nếu chỉ tập trung được 20 phút, hãy cố gắng tăng lên 22 phút, rồi 25 phút và 30 phút. Nếu cảm thấy khó khăn, hãy giảm thời gian xuống và từ từ tăng lên. Cần kiên trì và không nên vội vàng. Việc chọn lựa tài liệu đọc phù hợp cũng rất quan trọng. Nên lựa chọn các đoạn văn từ nhiều nguồn khác nhau để luyện tập khả năng đọc hiểu đa dạng văn phong. Đọc để thư giãn cũng là một phương pháp hiệu quả. Khi gặp khó khăn trong việc hiểu nội dung, hãy dừng lại, tóm tắt lại những gì đã hiểu và so sánh với nội dung trong văn bản. Thảo luận về nội dung bài đọc với người khác cũng giúp củng cố kiến thức và hiểu sâu hơn về bài đọc.

Nghiên cứu nhằm mục đích giúp sinh viên năm cuối chuyên ngành Anh tại Đại học Hải Phòng (HPU) nhận thức được nguyên nhân khó khăn trong kỹ năng đọc tiếng Anh của mình. Đồng thời, nghiên cứu cũng đưa ra các giải pháp cho cả sinh viên và giáo viên để giải quyết các vấn đề này. Dữ liệu phân tích cho thấy rõ ràng những khó khăn của sinh viên chủ yếu đến từ việc dành ít thời gian học tập, vốn từ vựng hạn chế, và chưa biết cách áp dụng các chiến lược đọc hiệu quả. Nhiều sinh viên không có thói quen đọc các tài liệu tiếng Anh ngoài giờ học, mặc dù có tiếp cận với nhiều nguồn như phim ảnh, truyền hình. Phương pháp giảng dạy và tài liệu hỗ trợ cũng được cho là chưa phù hợp, gây khó khăn cho sinh viên trong việc tiếp thu kiến thức. Việc nhận diện rõ các nguyên nhân này tạo tiền đề cho việc đề xuất những giải pháp hữu ích nhằm nâng cao kỹ năng đọc tiếng Anh cho sinh viên.

Kết luận cho thấy rõ ràng những khó khăn trong kỹ năng đọc tiếng Anh của sinh viên năm cuối chuyên ngành Anh tại HPU bắt nguồn từ cả yếu tố cá nhân và yếu tố ngữ cảnh. Vốn từ yếu, thời gian học ít, và thiếu thói quen đọc là những nguyên nhân chính từ phía sinh viên. Trong khi đó, phương pháp giảng dạy và tài liệu hỗ trợ chưa hiệu quả là những yếu tố khách quan ảnh hưởng đến việc học. Để khắc phục những hạn chế này, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp như: tăng cường thời gian học, chủ động học từ mới, hình thành thói quen đọc tiếng Anh thường xuyên, và áp dụng các chiến lược đọc hiệu quả. Việc hướng dẫn sinh viên sử dụng các chiến lược đọc như skimming, scanning, và dự đoán sẽ giúp cải thiện đáng kể khả năng đọc hiểu. Ngoài ra, việc lựa chọn tài liệu phù hợp với trình độ và phương pháp giảng dạy hiệu quả cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao kỹ năng đọc tiếng Anh cho sinh viên.